Bilim insanları ABD ve Exxon gibi petrol şirketleri tarafından 1970’lerden beri bilinen iklim felaketiyle ilgili suya sabuna dokunur gerçekçi hiçbir şey yapılmamasını “gezegen imha edilmek isteniyor, yenisi için yer bakılıyor” değerlendirmesinde bulunuyor.
Stanford Üniversitesinden bilim insanları; “bildiğimiz medeniyet önümüzdeki birkaç yılda bitecek” diyor. Gezegen kendini onarabilir ama insan türünün yaşam şekli onarılamaz yaralar alacak. Günümüzdeki biyoçeşitlilik kaybı dinozorlardan bu yana yaşanan en büyük oranda. İnsan medeniyeti sürdürülebilir değil. İnsanlık ihtiyacı olan biyoçeşitlilik dalı üzerinde muhabbete dalmış dalın kırılacağını umursamıyor.
ATEŞİ KEŞFETMEYE HAZIR MIYIZ?
Teknolojik uygarlığımızın dekoratif unsurları kıyamete gömülmek üzere. Modern kıyametin sonuçları pek iç açıcı değil, bazılarımız hayatta kalsak bile; doğal besin zincirindeki bozulmalar, habitat tahribatı, toprak kısırlığı son 12 bin yılda elde ettiğimiz tüm medeni kazanımların yok olacağı anlamına geliyor. Hayatta kalanlar ateşi yeniden keşfetmeye, tekerleği icat etmeye hazır mı asıl soru bu?
Ya birileri çıkıp insanlığın bugüne kadar yarattığı maddi manevi her şeyi bir kutuya, bilgisayara, sığınağa sığdırabileceğini söylese ne derdiniz.
Kıyamet geldiğinde 4.5 milyar yıllık gezegenin tüm unsurlarını hangi sığınaklar koruyabilir. Geride kalanların istilasından, öfkeli çetelerden, aç toplulukların yağmalarından korunmanın bir yolu var mı? Tüm bu soruların cevabı yeni bir ekonominin de açıklamasında. Teknoloji milyarderleri toplumsal bir çöküşte hayatta kalmak için sığınaklar ve askeri güvenlik bölgeleri inşa ediyor. Uygarlık her an çökebilir, otuz saniyelik deprem teknolojinin mimari oyuncakları konutları tuzla buz edebiliyor. Kaçınılmaz son dünyanın hem içten hem de dıştan çeşitli tetiklemelerle tepetaklak olacağı yönünde. Herkes kendi kıyametini provasını yaşarken dayanıklı olanlarla olmayanlar arasındaki fark ölü ve maddi kayıplarla listeleniyor.
Elon Musk Mars’ı kolonileştirmeye çalışıyor, Peter Thiel yaşlanma sürecini tersine çevirmek istiyor, zihinlerimizi süper bilgisayarlara yüklemeye çalışan Sam Altman ve Ray Kurzweil kıyamet sonrası hala yaşanacak bir dünya kalırsa fiziksel her şey yok olsa bile insan türünün milyonlarca yıllık kadim bilgilerini geleceğe aktarmayı planlıyor.
YENİ İŞÇİ SINIFI KİM
Zenginliğin mimari karbon aynı zenginlere dünyayı yaşanılmaz hale dönüştürüyor. Hafızalarımızda saklı modern dünya yeniden nasıl kurulacak. Kim işçi sınıfı olacak, binalar yeniden nasıl inşa edilecek. Tüm bunları yaşamış eski yoksullar hala zenginler için dünya inşa etmeye hevesli olacak mı? Kıyamet koparken füzeyle uzaya giden Jeff Bezos geri döndüğünde ne yapacak, Yeni Zelanda’daki yerleşkesinden çıkan Thiel kime iş buyuracak, Metaverse’de olayın şokunu atlatmaya çalışan Mark Zuckerberg psikolojisini nasıl iyileştirecek.
Sığınaklarda yiyecekler kilitli ambarlarda mı saklanmalı, gardiyanlar kendi aralarında anlaşıp isyan çıkarabilir mi? Onların yerine robotlar mı kullanalım. Bir grup ABD’li teknoloji milyarderi Amerikalı medya teorisyeni Douglas Rushkov’a felaket anında sığınaklarda mal varlıklarını ve canlarını nasıl koruyabileceklerini sordu. Ya sığınakta isyan çıkarsa?
KÜÇÜK DÜNYA NUH’UN AMBARINA
Zenginler sadece kendilerine sığınak yapmakla kalmıyor aynı zamanda dünyanın tüm biyoçeşitliliğini kapsayan Nuh’un Gemisini de inşa etmeye başladılar. Medeniyet çöktüğünde kullanılacak Safe Haven Farms milyarder JC Colen tarafından kuruldu. İklim felaketinden korunmak için Princeton ve Poconos’ta iki çiftlik kuruyor. Soğuk savaştan kalma dünyanın çeşitli ülkelerindeki sığınaklar, füze siloları “Club Med” gibi minyatür sığınaklara dönüştürülüyor. Dünyanın en büyük milyarder sığınağı Çek Cumhuriyeti’ndeki Oppidum’da doğal güneş simulasyonu, şarap mahseni ve yağmacılar için ileri güvenlik sistemleriyle kullanıcılarını bekliyor. Jeff Bezos felaket geldiğinde helikopterini taşıması için devasa yatına küçük bir bot ekledi.
MARS DEPREMİ
Türkiye yılda en az bir adet 5 büyüklüğünde deprem ile dünyanın en yüksek deprem oranına sahip. Evrende depremin olmadığı hiçbir yer yok, Mars’ta, Venüs’te bile deprem oluyor.
Depremin zamanı tahmin edilemese de tahmini büyüklüğü ve zaman aralığı kısmen bilinebiliyor. Son depremi Hollandalı jeolog Frank Hoogerbeets Twitter’da 7,5 büyüklüğünde olarak birkaç gün öce tahmin etti.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DEPREMİ ETKİLER
İklim değişikliğinin teoride depremler üzerine biliniyor. Nasa fizikçisi Paul Lundgren’e göre yüzey suyunun artması bir fay üzerindeki baskının artırmasına neden olabilir. Başka bir Nasa araştırmacısı Donald Argus’a göre su kaybı nedeniyle dağların boyutu değişebilir bu da faylar üzerindeki stresin değişmesine neden olabilir. Keza kuraklık kaynaklı yeraltı suyunun orantısız çıkarılması da gezegenin kabuğunun ağırlığını değiştirerek fay hatlarındaki stresi tetikleyebilir.
Hindistan’ın Ganj ovasındaki yıllık muson mevsimi boyuncaki yağışlar yerkabuğu üzerindeki stres yüklerini artırıp ve komşu Himalaya’daki mikro depremlerin sayısını azaltıyor. Tersine kurak mevsimde, ovada dünyanın kabuğundaki azalan su ağırlığı Himalay’daki mikro sistimisitenin zirve yapmasına neden oluyor.
İklim değişikliğinin teoride depremler üzerine etkisi bilinse de oranı hala bilimin çalışma konuları arasında. USGS tarafından açıklanan bilgiye göre son yıllarda depremlerin miktarı arttı.
KIYAMET SANDIĞINDA İSYANI KİM BASTIRACAK
Deprem felaketinde gördük ki birileri can havliyle hayata tutunmaya çalışırken bazıları insani zaflarla yağmalamaya devam ediyor. Yeni soru kıyamet sandığında isyan çıkarsa, isyanı bastıracak dinamiklere sahip miyiz?
