Dünyada yalnızca İspanya, İtalya, Kanada ve Türkiye’de yetiştiği bilinen Ladolia cinsi zeytin ağacı, Türkiye’de sadece Gökçeada’da yaşam buluyor.

Bilim insanları bu özel ağacın genetik olarak diğer zeytin türlerinden farklı olduğunu bildiriyor ancak Kuzey Ege’nin rüzgarlı, tuzlu iklimine nasıl uyum sağladığını hâlâ açıklayamıyor.

“Ladolia, yalnızca belirli topraklarda yaşam bulabiliyor. Bu tür, hem bilimsel hem de kültürel bir mucize.” Prof. Dr. Eleni Karapanou, Bitki Genetiği Uzmanı

Dört Ülke, Tek Tür

Ladolia, dünya üzerinde sadece dört ülkede yetişiyor:

İspanya, İtalya, Kanada ve Türkiye.

Bu ülkelerin ortak noktası, deniz etkisinde kalan ılıman ama tuzlu mikroklimalar. Ancak Kanada örneği bile laboratuvar kontrollü sera üretimine dayanıyor;

doğal yetişme ortamı yalnızca Akdeniz coğrafyasında mümkün.

Türkiye’de Sadece Gökçeada’da

Türkiye sınırlarında Ladolia’nın doğal olarak yetiştiği tek yer Gökçeada. Yunanistan kökenli bu tür, adanın rüzgarlı tepeleri, yüksek mineralli toprakları ve tuzlu deniz nemi sayesinde burada kendine özgü bir karakter kazanmış durumda.

Bölgedeki üreticiler, pestisit kullanmadan tamamen organik yöntemlerle üretim yapıyor. Zeytinler erken dönemde toplanıyor ve aynı gün soğuk sıkım yöntemiyle yağa dönüştürülüyor.

Altın Sarısı Bir Mucize

Ladolia zeytinyağı, altın sarısı rengi, meyvemsi aroması, hafif acı ve baharlı tadı ile öne çıkıyor.

Uzmanlar, bu özel aromanın kaynağını Gökçeada’nın tuzlu rüzgarı ve deniz nemi olarak açıklıyor. Ayrıca Ladolia, yüksek fenolik bileşenleri sayesinde hem antioksidan bakımından zengin hem de çok düşük asit oranına sahip.

Bilim İnsanlarını Şaşırtan Tür

Araştırmalara göre Ladolia, diğer zeytin türlerinden farklı bir genetik profile sahip. Yaprak yapısı, fotosentez hızı ve su tutma kapasitesi bakımından klasik Akdeniz zeytinlerinden ayrılıyor. Buna rağmen Kuzey Ege’nin değişken iklimine olağanüstü bir adaptasyon göstermiş durumda.

Bilim insanları hâlâ şu sorunun peşinde:

“Bu tür, Akdeniz’den Kanada’ya uzanan bu kadar farklı iklimlerde nasıl varlığını sürdürebiliyor?”

Zeytinin Coğrafyası