ABD’de 2019'da bunu yasallaştıran ilk eyalet Washington'ı Colorado, Oregon, Vermont ve Kaliforniya takip etti.
Demokrat Partili Vali Kathy Hochul’un onay vermesinin ardından, New York, ölü insan bedenlerinin gübre yapılmasına izin veren 6. eyalet oldu.
Yerüstündeki özel tesislerde yapılan işlemle bir ceset, talaş, yonca ve saman otu gibi seçilmiş birlikte kapalı bir konteynıra konuluyor, mikropların etkisiyle yavaş yavaş parçalanıyor.
Yaklaşık bir aylık bir süre geçtikten ve herhangi bir bulaşmayı önlemek için ısıtma işleminden geçirildikten sonra elde edilen toprak, ölünün yakınlarına veriliyor. Bu toprak çiçek, sebze veya ağaç dikiminde kullanılabiliyor.
İklim değişikliği ile mücadele adı altında
Bu işle iştigal eden ABD’li Recompose firması, verdikleri hizmet sayesinde ölü yakma veya ölüyü toprağa gömmeye kıyasla karbon emisyonunda 1 tonluk tasarruf yapıldığını söyledi.
Karbondioksit emisyonları, dünyanın ısısını hapsederek sera etkisine yol açtıkları için iklim değişikliğine önemli katkıda bulunuyor. Bunun yanı sıra, tabut içeren geleneksel gömme odun, toprak ve diğer doğal kaynakları da tüketiyor.
‘Çevreci uygulama’
Ölü insan bedenlerini gübreye dönüştürülmesinin savunucuları, bunun daha çevreci bir seçenek olmanın yanı sıra, mezarlık alanlarının sınırlı olduğu şehirler için daha pratik bir seçenek olduğunu söylüyor.
'Yeşil ölüm için büyük adım'
Washington merkezli hizmet sağlayıcı Return Home, “New York’un süreci onaylaması, ülke çapında erişilebilir yeşil ölüm bakım işlemleri için büyük bir adım olduğunu söyledi.
Ancak insan bedeninin gübreye dönüştürülmesi yoluyla elde edilen toprağa ne olduğu konusunda etik sorular olduğuna dikkat çekenler de var.
“Ev atığı muamelesi yapılamaz”
Nitekim New York’taki Katolik piskoposlar, insan vücuduna ‘ev atığı’‘gibi muamele edilmemesi gerektiğini savunarak yasaya karşı seslerini yükseltti.
Geleneksel cenaze töreniyle aynı fiyat
Kompostlamanın maliyetine dair endişelerini dile getirenler de oldu. Seattle’da dünyanın bu alandaki ilk tesislerinden birini açmış olan Recompose firması, 7 bin dolar ücretinin rakip seçeneklerle ‘karşılaştırılabilir’ olduğunu belirtti. Ulusal Cenaze Direktörleri Derneği’ne (NFDA) göre ABD'de toprağa gömülmeyi içeren cenaze törenlerinin ortalama maliyeti 7848 dolar, yakmayı içeren cenaze törenlerinin ortalama maliyeti 6971 dolardı.
İsveç’te de uygulanıyor
Ölü insan bedenlerinin gübreye dönüştürülmesi halihazırda İsveç’te yasal. Britanya’da ölünün tabutsuz veya biyolojik olarak parçalanabilen tabutla gömüldüğü doğal cenaze törenlerine izin veriliyor.